Zeytinyağı, doymamış yağ asitleri açısından son derece zengindir ve Akdeniz beslenme tarzında en sık kullanılan besindir.
Akdeniz’de yaşayan kişilerin bu beslenme tarzı sayesinde çok daha uzun ömürleri olduğu ve kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, inme risklerinin diğer bölgelere göre çok daha az olduğu bilinmektedir.
Antioksidanlar, K vitamini ve E vitamini açısından zengin içeriğiyle zeytinyağı en sağlıklı sıvı yağ olarak kabul edilir. Karbonhidrat ve kolesterol içermez. Antik zamanlarda bu yağa sıvı altın da denilmiştir.
Zeytinyağının kilo verdirme, kan şekerini dengeleme, tansiyonu düzenleme, kolesterolü azaltma gibi birçok yararı vardır. Özellikle zeytinyağı içmek sağlığınız için son derece faydalıdır. İşte o yararlar:
Zeytinyağının faydaları nelerdir?
1) Kalp hastalıklarına karşı korur
Kalp hastalıkları dünya üzerinde en çok ölüme yol açan nedendir. Yapılan araştırmalarda, zeytinyağının bol tüketildiği Akdeniz bölgesinde kalp hastalığı oranının çok düşük olduğu gözlemlenmiştir.
Natürel sızma zeytinyağının iltihaplanmayı azaltıp kolesterolü düşürmesi, kan damarlarının duvarlarının işlevini desteklemesi ve kan pıhtılarını önlemesi gibi birçok özelliği ile kalp hastalıklarına karşı bir koruyucu olduğu bilinmektedir.
Zeytinyağını düzenli olarak tüketen kişilerde yüksek tansiyon, inme, yüksek kolesterol gibi kardiyovasküler sorunların çok daha az görüldüğü saptanmıştır.
2) Felç riskini azaltır
Felç (inme), bir kan pıhtısı ya da kanama sonucu beyne giden kan akışının sekteye uğraması sonucu oluşur. Gelişmiş ülkelerde felç, kalp hastalıklarından sonra en sık görülen ikinci ölüm nedenidir.
841 bini aşkın katılımcı ile yapılan araştırmalarda zeytinyağının tek monodoymamış yağ kaynağı olduğu ve inme ile kalp hastalığı riskini doğrudan azalttığı gözlemlenmiştir. Bu deneylerde zeytinyağı tüketen kimselerin inme riski daha az çıkmıştır.
3) İltihaplanmayı önler
Kronik iltihaplanma, kanser, kalp damar hastalıkları, diyabet, obezite gibi birçok hastalığa yol açmaktadır. Zeytinyağı ise iltihaplanmayı önleyen antioksidanlar içerir, bu da sağlık için son derece yararlıdır.
İçerisindeki oleokantal adlı bir antioksidan aynı iltihap giderici bir ilaç gibi işlev görür. Zeytinyağın da bulunan oleik asit ise iltihabı önleyen bir yağ asididir. Tüm bunlar sonucunda vücutta gelişen zararlı bakteriler yok edilerek iltihaplanma önlenmiş olur.
4) Kilo vermeye yardımcıdır
Harvard Üniversitesi tarafından yayınlanan bir araştırmaya göre zeytinyağının kilo vermeye destek olduğu ne sürülmüştür. Akdeniz tarzı beslenme biçiminin kilo vermeye yardımcı olduğu görüşmüştür.
Bu konuda yapılan bir diğer araştırmada düzenli zeytinyağı tüketen 7000’den fazla İspanyol üniversite öğrencisi 2,5 yıl boyunca izlenmiş ve kilo alımı ile zeytinyağı arasında bir bağlantı bulunamamıştır. Bu da demek oluyor ki zeytinyağını bol tüketmek kilo almaya yol açmıyor. Zeytinyağının bu etkisi ise kandaki antioksidanların oranının artmasına bağlanıyor.
5) Tip 2 diyabet riskini azaltmaya yardımcıdır
Zeytinyağının diyabete karşı yüksek koruyucu özelliği olduğu ortaya çıkmıştır. Yapılan pek çok araştırmada bu yağın kan şekeri ve insülin hassasiyeti üzerinde olumlu etkileri olduğu saptanmıştır.
Bir araştırmada Akdeniz tipi beslenme tarzına uyan kişilerde, tip 2 diyabet geliştirme riskinin yüzde 40 oranında azaldığı görülmüştür. Bu olumlu etkinin sebebi ise zeytinyağında bulunan sağlıklı doymamış yağlardır.
6) Alzheimer hastalığı ile savaşır
Alzheimer hastalığı dünyada en sık görülen nörodejeneratif hastalıktır. Bu hastalığa ise beyin hücrelerinin içinde biriken bazı plakların yol açtığı düşünülmektedir. Fareler üzerinde yapılan bir araştırmada ise zeytinyağında bulunan oleokantal adındaki bir maddenin bu plakları yok ettiği görülmüştür.
Ayrıca Amerikalı bilim insanlarının yaptığı bir çalışmada sızma zeytinyağının öğrenmeyi ve hafızayı kuvvetlendirdiği görülmüştür. Zeytinyağının bol tüketildiği Akdeniz ülkelerinde Alzheimer görülme oranı, diğer bölgelere göre çok daha azdır.
7) Kansere karşı savaşır
Kanser dünyada en çok ölüme yol açan hastalıklardan biridir. Zeytinyağı kullanımının çok fazla olduğu Akdeniz ülkelerinde ise kanser oranı diğer ülkelere göre daha azdır. Zeytinyağında bulunan antioksidanlar serbest radikallerin vücutta yarattığı hasarı onarabilir, bu da kansere karşı koruma sağlar.
Bu yağı kullanmanın özellikle meme kanserine karşı çok faydalı olduğu bilinir. İspanya’da yapılan bir araştırmada düzenli olarak zeytinyağı tüketen kadınların meme kanseri riski, tüketmeyen kadınlara göre yüzde 62 daha az çıkmıştır. Ayrıca zeytinyağı bağırsak ve rektum kanserine karşı da koruma sağlar.
8) Romatoid artrit hastalığının tedavisine yardımcıdır
Romatoid artrit, eklemlerde iltihap ve ağrıya yol açan bir otoimmün hastalığıdır. Bu hastalığa tam olarak neyin yol açtığı bilinmese de bağışıklık sisteminin yanlışlıkla normal hücrelere saldırmasından kaynaklandığı bilinir. Zeytinyağındaki bazı maddeler ise iltihaplanmayı azaltarak romatoid artrit hastalarında oksidatif stres oranını azaltır.
Özellikle balık yağı ile bir araya geldiğinde, omega-3 yağ asitlerinin de iltihap giderici özelliği bulunduğundan çok daha faydalıdır. Yapılan bir araştırmada zeytinyağı ve balık yağının romatoid artrit hastalarında eklem ağrısını azalttığı, sabahları yaşanan tutulmaları önlediği görülmüştür.
9) Depresyona karşı korur
Ruhsal durumumuz birçok farklı etkene bağlıdır. Ancak vücutta antidepresan görevi görebilen bazı gıdalar mevcuttur, zeytinyağı da bunlardan biridir.
Zeytinyağı, mutluluktan sorumlu olan bir beyinsel kimyasal olan serotonin seviyesini yükseltir. Bu da antidepresanlarla aynı görevi görür.
Daha çok trans yağ tüketen insanların depresyon riski daha fazlayken, zeytinyağı gibi sağlıklı doymamış yağları tüketen insanlarda daha azdır. Trans yağ tüketenlerde zeytinyağı tüketenlere göre yüzde 48 daha fazla depresyon riski görülmüştür.
10) Kolesterol seviyesini düzenler
Japonya’da yapılan bir araştırmada 6 hafta boyunca günde bir kez zeytinyağı takviyesi kullanan 28 hastada kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterol seviyesinin azaldığı görülmüştür. Zeytinyağında doymuş yağ oranı çok çok azdır. Bu yönüyle vücuttaki kolesterol seviyesini dengeleyebilir.
Bu yağ, en çok monodoymamış yağ içeren besindir ve bu da kandaki iyi huylu kolesterol olan HDL kolesterol seviyesini artırır. Minnesota Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada Yunanistan, Girit gibi çok zeytinyağı tüketilen Akdeniz ülkelerinde yaşayan insanların kolesterol oranının daha az olduğu saptanmıştır.
11) Kabızlığı giderir
Zeytinyağı eskiden beri kabızlık ilacı gibi kullanılır. Bu yağ sindirimi kolaylaştırır ve besinlerinde bağırsakta rahat hareket etmesini sağlar. Düzenli olarak kullanıldığında kabızlığı önler. İçerisindeki monodoymamış yağlar bağırsak hareketlerini düzenler.
Ayrıca E ve K vitaminleri, demir, omega-3 ve omega-6 yağ asitleri ile antioksidanlar da içerdiğinden sindirim sistemi sağlığını destekler.
12) Akut pankreatit tedavisinde yardımcıdır
Natürel sızma zeytinyağında oleik asit ve hidroksitirosol maddesi bol bulunur, bunlar da pankreas iltihaplanması olarak bilinen akut pankreatit hastalığına olumlu etkiler gösterir. İspanya’da Granada Üniversitesi’nde yapılan bir deneyde araştırmacılar ayrıca zeytin yağının akut pankreatite karşı koruma sağlayan maddeler içerdiğini keşfetmiştir.
13) Karaciğeri korur
Yapılan araştırmalarda zeytinyağının karaciğeri oksidatif stresten koruduğu saptanmıştır. Oksidatif stres; vücuttaki zararlı serbest radikaller ve moleküllerin kimyasal reaksiyona girerek yol açtığı hücre zararına denir. Fareler üzerinde yapılan deneylerde zeytinyağı tüketiminin ciğeri bu hasardan koruduğu görülmüştür.
14) Böbrek taşı düşürülmesine yardım eder
Yaklaşık 2 litre suyu bir tencereye alın ve orta ateşte kaynatın. Kaynayınca altını kapatın ve üzerine 60 ml kadar limon suyu ve yine 60 ml kadar natürel sızma zeytinyağı ekleyin. İyice karıştırın ve tamamen soğuyunca buzdolabına koyun. Bu karışımı düzenli tüketin. Böbrek taşının çözülmesine yardım edecektir.
15) Ülseratif kolit hastalığından korur
Kalın bağırsağın iltihaplanmasına ülseratif kolit denir. Crohn hastalığına benzer bir iltihaplı bağırsak hastalığıdır. İngiliz bilim insanları zeytinyağı tüketmenin bu hastalığı önlediğini ileri sürmektedir. Araştırmacılar yaşları 40-65 arasında değişen, ülseratif kolit hastalığı olmayan 25 bini aşkın İngiliz vatandaşından topladıkları verilere baktılar.
Zeytinyağında bulunan oleik asit adlı maddeyi en çok tüketen katılımcıların, diğer katılımcılara göre yüzde 90 oranında daha az ülseratif kolit hastalığına yakalandığını tespit ettiler. Araştırmaya göre her gün 2-3 çorba kaşığı zeytinyağı tüketmek koruma sağlayabilir.
16) Cilt sağlığına faydalıdır
Zeytinyağı yüksek oranda E vitamini içerir ve bu vitamin cildi güneş ışınları, rüzgar gibi dış etkenlerden korur. Ayrıca zeytinyağı son derece iyi bir nemlendiricidir ve cilde uygulanabilir. İçeriğindeki E vitamini ile cildi iltihaplanmadan, akneden, gül hastalığından ve cilt kanserinden korur.
Kırışıklıkları önleyerek yaşlanmayı geciktirir. Topuk çatlamalarının tedavisinde harici olarak kullanılabilir. Saç sağlığı için de çok faydalıdır ve hem harici hem dahili kullanılabilir.